Στις 19 Ιανουαρίου 2014 η Ντόρα Σπαχή θα πραγματοποιήσει ξενάγηση στον Αρχαιολογικό Μουσείο για τα μέλη του Φάρου και φίλους.
Η ξενάγηση θα περιλαμβάνει:
1. την συλλογή με σπάνια χάλκινα αντικείμενα,
2. την συλλογή Σταθάτου με τα μοναδικά κοσμήματα διαφόρων εποχών
3. την πολύ σημαντική αιγυπτιακή συλλογή που είναι μία από τις μεγαλύτερες εκτός Αιγύπτου.
Ώρα συνάντησης 11:00 στην είσοδο του Μουσείου.
Η ξενάγηση είναι προσφορά της Ντόρας Σπαχή προς τον Φάρο.
Τιμή: είσοδος για το Μουσείο 7,00 ευρώ, (άτομα άνω των 65 3,00 ευρώ)
και προσφορά για την ενίσχυση του Φάρου 5,00 – 10,00 ευρώ.
Η Συλλογή Χαλκών του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου αποτελεί μία από τις πλουσιότερες στον κόσμο συλλογές χάλκινων πρωτότυπων έργων. Τα περισσότερα βρέθηκαν στις μεγάλες συστηματικές ανασκαφές του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα. Κάποια άλλα αποτελούν παραδόσεις, κατασχέσεις, αγορές ή δωρεές, με κυρίαρχες αυτή του φιλάρχαιου πολιτικού Κ. Καραπάνου (1902) και τη συλλογή 903 ιατρικών εργαλείων του ιατρού Κ. Λάμπρου (1899).
Τα μεταλλικά τέχνεργα απεικονίζουν ανδρικά και γυναικεία ειδώλια με διάφορες ιδιότητες, μυθολογικά ή φανταστικά όντα και ζώα. Σημαντικές ομάδες συγκροτούν επίσης τα παντός είδους αγγεία και σκεύη, τα όπλα και τα ευρήματα του ναυαγίου των Αντικυθήρων με τον περίφημο μηχανισμό, επιστημονικό όργανο του 1ου αι. π.Χ., χρήσιμο για αστρονομικούς και ημερολογιακούς υπολογισμούς.
Mέσα από αυτά τα αγάλματα και τα αντικείμενα μικροτεχνίας μπορεί κάποιος να παρακολουθήσει τηνανάπτυξη και την εξέλιξη της αρχαίας τορευτικής και μεταλλοτεχνίας, να διακρίνει τις ποικίλες καλλιτεχνικές τάσεις, τα επιτεύγματα και τις αλληλεπιδράσεις των εργαστηρίων και, παράλληλα, να προσεγγίσει την καθημερινή ζωή των ανθρώπων με τα ήθη, τα έθιμα, τις λατρείες και τις θρησκευτικές αντιλήψεις, από τους γεωμετρικούς έως και τους ρωμαϊκούς χρόνους.
Η Ελένη Σταθάτου (Αλεξάνδρεια 1887- Αθήνα 1982) ήταν γόνος της οικογένειας Κ. Κωνσταντινίδη, πλούσιων εμπόρων της Αλεξάνδρειας από τη Σιάτιστα, και σύζυγος του επιχειρηματία Αντωνίου Σταθάτου. Η παιδεία και η αρχαιολατρεία, οι οποίες χαρακτήριζαν τα επίλεκτα τέκνα της ελληνικής Διασποράς, την ώθησαν στη συλλογή διασκορπισμένων, πολύτιμων αρχαιολογικών θησαυρών και έργων της νεότερης παραδοσιακής χειροτεχνίας. Το κοσμοπολιτικό πνεύμα και η καλλιέργειά της καθοδήγησαν το κριτήριό της για τη συγκρότηση μιας σπουδαίας συλλογής κλιμακούμενης χρονολογικά από την 5η χιλιετία π.Χ. έως και τους μεταβυζαντινούς χρόνους. Η συλλογή της φυλασσόταν στο αρχοντικό της στην Αθήνα, στην οδό Ηροδότου μέχρι το 1957, οπότε κληροδότησε στο Μουσείο Μπενάκη και στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη τις μεταβυζαντινές εικόνες, τα λαϊκά κεντήματα, κοσμήματα και ξυλόγλυπτα και στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο την αρχαιολογική και βυζαντινή συλλογή αρχαιοτήτων. Με προσωπική της μέριμνα δημοσιεύθηκε η συλλογή της από διαπρεπείς επιστήμονες σε τέσσερις ογκώδεις τόμους, με υποδειγματική και πλούσια για την εποχή εικονογράφηση (1954-1971). Σε αναγνώριση της προσφοράς της η πολιτεία της απένειμε το παράσημο του Ανώτερου Ταξιάρχη του Τάγματος της Ευποιίας. Και μετά την παραχώρηση της Συλλογής στο κράτος η Ελένη Σταθάτου συνέχισε να αγοράζει αρχαιότητες μέχρι το 1974. Κατά τον τρόπο αυτό ο συνολικός αριθμός των δωρηθέντων έργων ανήλθε στα 971.
Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο ανταποκρινόμενο στην επιθυμία της δωρήτριας για μόνιμη έκθεση της Συλλογής σε αίθουσα με το όνομά της εγκαινίασε την έκθεση της δωρεάς στην Αίθουσα 32 στις 13 Νοεμβρίου 1957. Στη φάση αυτή η συλλέκτρια συνέβαλε με την αισθητική και τις απόψεις της -από τη συναισθηματική, προσωπική σχέση της με τη έργα- στην τελική παρουσίασή τους, δεδομένου ότι είχε καταβάλλει προσπάθεια να επανασυνδέσει σύνολα διασκορπισμένα στην αγορά από αρχαιοκαπήλους. Η συμπλήρωση της μόνιμης έκθεσης του Μουσείου με έργα της ρωμαιοκρατίας στις Αίθουσες 31-33 επέβαλε τη μετακίνηση της Συλλογής Σταθάτου στην Αίθουσα 42 στο ισόγειο του Μουσείου. Η επανέκθεση της Συλλογής, η οποία εγκαινιάσθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2000, διατήρησε την ατμόσφαιρα της οικειότητας, με την οποία η δωρήτρια είχε σφραγίσει την πρώτη έκθεση.
Βιβλιογραφία: Η. Ζερβουδάκη, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Συλλογή Σταθάτου, Αθήνα 1999. Η. Ζερβουδάκη, Η επανέκθεση της Συλλογής Σταθάτου, Το Μουσείον, 1 (2000) 82-83. Ι. Τουράτσογλου, «Η επανέκθεση της Συλλογής Σταθάτου. Λόγος των εγκαινίων», Το Μουσείον 1 (2000) 84.
Η Αιγυπτιακή Συλλογή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου κατέχει σημαντική θέση παγκοσμίως λόγω του πλούτου, της ποιότητας και της σπανιότητας των αντικειμένων της.
Τον πυρήνα της Συλλογής αποτελούν οι μεγάλες δωρεές δύο φιλότεχνων ομογενών από την Αίγυπτο, του Ιωάννη Δημητρίου και του Αλέξανδρου Ρόστοβιτς, που δωρίθηκαν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο το 1880 και το 1904 αντίστοιχα.
Η Συλλογή εμπλουτίστηκε από τις δωρεές της Ελληνικής Αρχαιολογικής Εταιρείας το 1894, της Αιγυπτιακής κυβέρνησης το 1893, άλλες μεμονωμένες μικρότερες δωρεές, καθώς και αντικείμενα προερχόμενα από ανασκαφές στον Ελλαδικό χώρο.